Τα PELLETS (ελληνικά: πελλέτες ή συσσωματώματα ή σύμπηκτα) αποτελούν συμπιεσμένη βιομάζα με μηχανικά μέσα σε μορφή μικρών κυλίνδρων που προορίζονται για ενεργειακή αξιοποίηση.

Τυπικές διαστάσεις των pellets που συνηθίζονται είναι από 1-3 cm σε μήκος και από 6-10 mm σε διάμετρο. Εναλλακτικά μπορούν να παραχθούν και σε μορφή μικρών συμπαγών «τούβλων» διαφόρων σχημάτων, οπότε και ονομάζονται μπρικέτες (briquettes).

Το ενεργειακό περιεχόμενο των pellets σε επίπεδο υγρασίας κάτω του 10% κυμαίνεται μεταξύ 16-19 MJ/kg ανάλογα προς το είδος της πρώτης ύλης, πράγμα που χονδρικά σημαίνει ότι 2 κιλά pellets αντιστοιχούν ενεργειακά σε 1 λίτρο πετρελαίου.

Πρώτες ύλες των pellets μπορεί να αποτελούν δασικά υπολείμματα, υποπροϊόντα ξυλουργικών εργοστασίων και πριστηρίων, κλαδοδέματα, άχυρο, υπολείμματα αγροτικών καλλιεργειών, ελαιοπυρηνόξυλο και ενεργειακές καλλιέργειες (π.χ. αγριαγκινάρα, μίσχανθος, καλάμι, ιτιά, κ.λ.π.). Pellets που προέρχονται από δασικά και ξυλουργικά υπολείμματα είναι γνωστά ως wood-pellets, ενώ εκείνα που προκύπτουν από αγροτικά υπολείμματα και ενεργειακές καλλιέργειες είναι γνωστά και ως agro-pellets ή agri-pellets.

Χρήσεις και Πρότυπα Ποιότητας των Pellets

Τα pellets χρησιμοποιούνται ως τυποποιημένο καύσιμο για θέρμανση χώρων και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης σε κατοικίες, εμπορικές επιχειρήσεις και βιομηχανίες, καθώς επίσης και πρώτη ύλη σε μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θέρμανσης. Ανάλογα με την τελική τους χρήση και την προέλευση των πρώτων υλών, υπάρχουν διαφορετικά πρότυπα και προδιαγραφές.

Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο EN 14961-2 που αφορά στα pellets ξύλου για μη βιομηχανική χρήση και το οποίο θα επικρατήσει σταδιακά στην Ευρώπη έναντι των εθνικών προτύπων (όπως το ÖNORM M1735 Αυστρίας και το DIN plus Γερμανίας), τα wood pellets κατατάσσονται σε τρεις βασικές κατηγορίες: ENplus-Α1, ENplus-Α2 και EN-Β ή για συντομία Α1, Α2 και Β αντίστοιχα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην κλάση Α1 περιλαμβάνονται τα pellets ξύλου που προέρχονται από καθαρό ξύλο, χωρίς χημικά πρόσθετα, με χαμηλό περιεχόμενο τέφρας και χλωρίου. Wood pellets με σχετικά υψηλότερο ποσοστό τέφρας ή/και χλωρίου εντάσσονται στην κλάση Α2, ενώ τέλος στην κλάση Β περιλαμβάνονται wood pellets από επαναχρησιμοποιημένη ξυλεία, κατάλοιπα ή φλοιό ξύλου με ακόμη υψηλότερα ποσοστά τέφρας σε σχέση με αυτά που συγκαταλέγονται στην κλάση Α2. Οι Πίνακες 1 και 2 παρουσιάζουν της προδιαγραφές των τριών κλάσεων wood pellets κατά το ευρωπαϊκό πρότυπο EN-plus (EN 14961-2) σε αντιπαραβολή και με το γερμανικό πρότυπο DIN-plus.

Παράλληλα, υπό κατάρτιση βρίσκεται και το πρότυπο ΕΝ 14961-6 που θα αφορά στα pellets από διαφορετικές πρώτες ύλες πλην του ξύλου (agro-pellets) για µη βιοµηχανική χρήση. Εκτός από την πιστοποίηση του καυσίμου, είναι απαραίτητη η πιστοποίηση ολόκληρης της εφοδιαστικής αλυσίδας από την παραλαβή της πρώτης ύλης, τη διαχείρισή της στο εργοστάσιο, τη μεταποίησή της σε pellets, την αποθήκευση ετοίμων, μέχρι και τη διανομή του ετοίμου προϊόντος στον τελικό καταναλωτή. Ο Πίνακας 3 παρουσιάζει το διάγραμμα πιστοποίησης της εφοδιαστικής αλυσίδας pellets κατά ENplus.

Η διαδικασία παραγωγής των pellets περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:

 1o Στάδιο - Παραλαβή και Προκατεργασία της Πρώτης Ύλης.

 2o Στάδιο - Ξήρανση

 3o Στάδιο - Άλεση

 4o Στάδιο - Πελλετοποίηση: Πριν τη διαδικασία της συμπίεσης για πελλετοποίηση, είναι απαραίτητη η παροχή 1-2% υγρασίας υπό μορφή ατμού (conditioning) και στην συνέχεια το υλικό θερμαίνεται στους 70-80°C, ώστε να απελευθερωθεί η λιγνίνη του ξύλου και να λειτουργήσει ως συνεκτικό υλικό για τη σταθερότητα των παραγόμενων wood pellets. Για τα agro pellets, τα οποία δεν διαθέτουν λιγνίνη μπορεί να χρησιμοποιηθούν φυσικά συνδετικά υλικά, όπως το άμυλο. Κατά την συμπίεση της προετοιμασμένης πούδρας η πρέσσα συμπιέζει το υλικό μέσα από διάτρητη μεταλλική μήτρα κατάλληλης σκληρότητας, από την οποία εξέρχονται τα pellets. Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι μητρών: η μήτρα επίπεδου τύπου (flat type die) και η μήτρα τύπου δακτυλίου (ring type die). Ο επίπεδος τύπος μήτρας συναντάται σε μηχανές πελλετοποίησης μικρότερης παραγωγικής δυναμικότητας (συνήθως μέχρι 1 τόνο/ώρα). Σύμφωνα με αυτήν την τυπολογία, ένα ζευγάρι ράουλα περιστρέφεται με μεγάλη ταχύτητα πάνω από μία στρογγυλή επίπεδη μήτρα με οπές ανάλογης διαμέτρου προς το επιθυμητό τελικό προϊόν σε απόσταση μερικών δεκάτων του χιλιοστού από την επιφάνεια της μήτρας. Κατ’αυτόν τον τρόπο, συμπαρασύρεται το υλικό και συμπιέζεται μέσω των οπών. Στην περίπτωση της μήτρας τύπου δακτυλίου, που χρησιμοποιείται σε μεγαλύτερες εγκαταστάσεις, υπάρχουν μικρές ρόδες που κινούνται στην εσωτερική περιφέρεια της μήτρας και εξωθούν τα συμπιεσμένα pellets προς τα έξω μέσω των οπών που διαθέτει η μήτρα στην περιφέρειά της. Ανάλογα με τη διάμετρο των κυλιδρικών οπών στη μήτρα, προκύπτει και η διάμετρος των τελικών προϊόντων. Η συνηθέστερη διάμετρος pellets για σόμπες και καυστήρες οικιακής θέρμανσης είναι τα 6 mm, ενώ για καυστήρες βιομηχανικής χρήσης μπορούν να έχουν εφαρμογή pellets διαμέτρου 8 και 10 mm.

 5o Στάδιο - Ψύξη: Τα ζεστά και ελαστικά pellets που εξέρχονται από τις πρέσσες συμπίεσης μεταφέρονται σε συσκευή ψύξης για να αποκτήσουν τη θερμοκρασία χώρου. Η ψύξη αυξάνει την αντοχή των pellets και μειώνει τον σχηματισμό σκόνης κατά τη διαχείριση και αποθήκευση. Στη συνέχεια τα pellets κοσκινίζονται, ώστε να ανακυκλωθεί η πλεονάζουσα σκόνη πίσω στην παραγωγική διαδικασία.

 6o Στάδιο - Συσκευασία και Αποθήκευση

Τα περιβαλλοντικά οφέλη που προκύπτουν από την καύση βιοκαυσίμων pellets για οικιακή, μικροεπαγγελματική και βιομηχανική χρήση είναι πολλαπλά:

 • Προέλευση από φυσικά και ανακυκλώσιμα υλικά: Τα pellets προέρχονται από βιομάζα που αποτελεί ανανεώσιμη στη φύση ύλη και η ενέργειά της, γνωστή ως βιοενέργεια, αποτελεί ουσιαστικά αποθηκευμένη ηλιακή ενέργεια που δεσμεύτηκε από τα φυτά κατά τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης.

 • Ουδέτερος κύκλος διοξειδίου άνθρακα: Το διοξείδιο του άνθρακα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα μέσω της καύσης των pellets έχει ήδη απορροφηθεί κατά τη διάρκεια ζωής της βιομάζας από την οποία προέκυψαν (διαδικασία γνωστή και ως «ουδέτερος κύκλος διοξειδίου του άνθρακα»).

 • Προστασία περιβάλλοντος: Η βιώσιμη διαχείριση των δασών και της αγροτικής γης μέσω της βιομηχανίας βιομάζας αποτρέπει την απόθεση εκατομμυρίων τόνων αγροτικών και δασικών αποβλήτων στις χωματερές, καταργεί τις παράνομες ανοικτές εστίες καύσης, περιορίζει τις πυρκαγιές και αντισταθμίζει τη χρήση ορυκτών καυσίμων που απελευθερώνουν επικίνδυνα αέρια για την ατμόσφαιρα και παράγουν όξινη βροχή.

 • Σταθερή διαθεσιμότητα: Η βιομάζα από την οποία προέρχονται τα pellets δεν επηρεάζεται από τις συνήθεις αλλαγές που παρουσιάζονται στις κλιματολογικές συνθήκες και μπορεί να παρέχει μία σταθερή και αξιόπιστη ροή ενέργειας.

 • Αξιοποίηση τέφρας: Η τέφρα που προκύπτει από την καύση των pellets σε κατάλληλες πιστοποιημένες συσκευές κλάσης 3 αποτελεί χρήσιμο εδαφοβελτιωτικό υλικό και λίπασμα για τα φυτά.

 • Ασύγκριτη υπεροχή έναντι καυσόξυλων: Τα pellets παρουσιάζουν σημαντικά μεγαλύτερη απόδοση κατά την καύση τους σε σχέση με τα καυσόξυλα, καθώς το ποσοστό υγρασίας που διαθέτουν και στάχτης που αφήνουν μετά την καύση είναι συγκριτικά πολύ χαμηλότερο. Επίσης η καύση των pellets κατάλληλης προέλευσης πρώτης ύλης και προδιαγραφών είναι αποδεδειγμένα σαφώς καθαρότερη και με χαμηλότερες εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων σε σχέση με την καύση ξύλων υψηλής υγρασίας, ιδίως σε ανοικτές εστίες.

Τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση βιοκαυσίμων pellets για οικιακή, μικροεπαγγελματική και βιομηχανική χρήση είναι σημαντικά:

 • Άφθονη τοπική παροχή καυσίμου: Τα βιοκαύσιμα προσφέρονται από την τοπική αγροτική και δασική γη και μπορούν να στρέψουν πολλούς νέους αγρότες και υλοτόμους της υπαίθρου στον τομέα της οργανωμένης και αποδοτικής συγκέντρωσης βιομάζας με σύγχρονα μηχανικά μέσα, προσφέροντας έτσι μία σημαντική διέξοδο από την ανεργία.

 • Δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας: Εκτός από την τοπική ενασχόληση στον πρωτογενή τομέα (αγροτική παραγωγή ενεργειακών φυτών και καθαρισμούς δασών και περιαστικών αλσυλλίων), η αξιοποίηση της βιομάζας μπορεί σε βάθος χρόνου να δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας στη βιομηχανία των βιοκαυσίμων, στις βιοτεχνίες κατασκευής καυστήρων και σομπών βιομάζας, σε νέους πιστοποιημένους εγκαταστάτες – θερμοϋδραυλικούς, σε εταιρίες διαχείρισης, μεταφοράς και αποθήκευσης βιοκαυσίμων, σε σταθμούς ηλεκτροπραγωγής και συμπαραγωγής θερμότητας-ηλεκτρισμού από βιομάζα.

 • Μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα: Η βιομάζα για την παραγωγή pellets αποτελεί μία τοπικά διαθέσιμη ενεργειακή λύση που ενισχύει την εθνική μας οικονομία και ασφάλεια και μειώνει την εξάρτησή μας από τα εισαγόμενα και ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα που σχηματίστηκαν πριν από εκατομμύρια χρόνια και τα οποία δεν ανανεώνονται.

 • Εξοικονόμηση πλέον του 50% σε σχέση με το πετρέλαιο θέρμανσης: Η χρήση συστημάτων καύσης βιοκαυσίμων και κυρίως pellets παρέχει εξοικονόμηση στο κόστος οικιακής θέρμανσης μέχρι και 50% σε σχέση με συμβατικά ορυκτά καύσιμα, ενώ η αρχική επένδυση απόκτησης ενός νέου συστήματος καύσης βιομάζας μπορεί να αποσβεστεί μέσα σε δύο (2) μόλις έτη (ανάλογα βέβαια και προς τη γεωγραφική θέση, την έκθεση του σπιτιού σε ανέμους, τη θερμομόνωση και το προφίλ λειτουργίας θέρμανσης από τον χρήστη).

 • Σταθερότητα τιμών συγκριτικά με τα ορυκτά καύσιμα: Επειδή τα αποθέματα βιομάζας είναι ανανεώσιμα και δεν αποτελούν παράγωγα των ορυκτών καυσίμων, η διαθεσιμότητα πρώτης ύλης βιομάζας έχει μεγάλη διασπορά και η παραγωγή βιοκαυσίμων πραγματοποιείται αποκεντρωμένα από πολλούς παραγωγούς διαφορετικών παραγωγικών μεγεθών, οι τιμές των στερεών βιοκαυσίμων και των pellets ειδικότερα δεν παρουσιάζουν τις απότομες μεταβολές και αυξήσεις που εμφανίζουν τα ορυκτά καύσιμα (κυρίως πετρέλαιο και φυσικό αέριο).

(πηγή: http://www.modernfuels.gr/)